آنچه در باره "تخته نرد" شاید ندانید
قدیمی ترین بازی دنیا که هم روی تخته و هم به شکل نرم افزاری در غرب در حال رشد سرسام آور میباشد بازی "تخته نرد" (به انگلیسی Backgammon) میباشد. اخیراً برای اولین بار شهاب قدسی یک ایرانی مقیم نروژ توانسته به سرعت به بالاترین رتبه مسابقات بین المللی تخته نرد (با قوانین نوع غربی) دست یابد. "نرد" یا "نردشیر" (یا نیو اردشیر) بازی‌ای بر روی تخته‌است که از ایام کهن در میان ایرانیان، ترکیه‌ای‌ها، مردم جنوب روسیه و اروپای شرقی، رواج داشته است ولی ایرانیان خود را مخترع این بازی میدانند. بازی تخته نرد تلفیقی از استراتژی، شانس، ریسک و تجربه را می طلبد. در این بازی طرفین، مهره‌های خود را بر اساس اعدادی که دو عدد طاس تعیین میکنند در جهت حرکت عقربه‌های ساعت یا خلاف آن حرکت می‌دهند و نهایتاً از تخته خارج می‌سازند، بازیکنی برنده خواهد بود که زودتر مهره‌های خود را خارج نماید. اما نکات جالبی در باره تخته نرد:
- این بازی را بزرگمهر وزیر دانای انوشیروان در پاسخ (رو کم کنی!) به بازی شطرنج (چترنگ) که پادشاه هندوستان برای انوشیروان می‌فرستد، ابداع می‌کند و نام آن را به افتخار اردشیر بابکان، بنیانگذار سلسله ساسانی، نیواردشیر می‌گذارد که بعدها به نردشیر و بعد "نرد" کوتاه میشود. در ابداع تخته نرد، از نمادهای متعددی که عموماً مربوط به باورهای زرتشتی است استفاده شده برای مثال:
- سیاهی و سپیدی مهره‌ها به شب و روز و تعداد مهره‌ها (که سی عدد است) به سی روز ماههای تقویم زرتشتی، و تغداد ۲۴ خانه نشان گر ساعات شبانه روز میباشد. گردش گردانه‌ها (تاسها) به چرخش افلاک و ستارگان و بخت و اقبال و شانس مربوط میباشد.
- گردش مهره‌ها به حرکت مردمان تشبیه شده‌است که به فرمان چرخش آسمان و سیاره‌ها قرار دارند. همچنین چیدن مهره‌ها در آغاز کار به آفرینش و زدن مهره‌ها به برخورد و کشتار انسانها و دوباره نشستن آنها به زایش و بیرون رفتن آنها از صفحه بازی به مرگ تشبیه گردیده‌است. نماد پردازی حتی در شرح شماره تاسها نیز دیده میشود که ۱ نشان اهورامزدا؛ ۲ نشان دو مینو (انگره مینو و سپنتا مینو)؛ ۳ نشان اندیشه، گفتار و کردار نیک و .. میباشد.
- اگرچه در قرن ۱۳ در فرانسه و در قرن ۱۶ در انگلیس پادشاه و کلیسا این بازی را ممنوع (حرام) اعلام کردند اما تا قرن ۱۸ میلادی این بازی به یکی از محبوبترین بازی ها در اروپا حتی در میان روحانیون مسیحی تبدیل شده بود.
تصویر بازی نرد در قرن 13 اروپا
- در آمریکا در سال ۱۹۶۳ آلکسیس اوبلنسکی مهاجر ثروتمند روسی که "پدر تخته نرد مدرن در آمریکا" نام گرفت، اولین کلوب و بعدها مسابقات تخته نرد را در نیویورک راه انداخت که البته قوانین بازی اش تا حدی با تخته نرد باستانی متفاوت بود. این بازی بعدها بین بانکداران، مدیران بازار سهام، و سایر ثروتمندان در آمریکا بسیار محبوب شد و حتی "هیو هفنر" (در سمت چپ تصویر زیر) موسس مجله خانمهای عریان "پلی بوی" در پارتی های ویلای خود برای میهمانان خود مسابقات تخته نرد میگذاشت.
علاقه مفرط بنیانگزار "پلی بوی" به تخته نرد
- اولین مسابقات جهانی تخته نرد در لندن (۱۹۶۶) و لاس وگاس (۱۹۶۷) برگزار شد و تیم هولاند آمریکایی بلند قامت اهل نیویورک که به خوش لباسی، خون سردی در هنگام بازی، سیگار کشیدن و "خانم بازی" معروف بود برنده این مسابقات شد. وی که ۴ بار طلاق گرفته و دهها معشوقه داشت در اوایل سال ۲۰۱۰ فوت کرد از معروفترین "تخته نرد" بازهای غرب بود. وی موفقیت خود را به تمرین و استمرار نسبت داد و گفت که خیلی ها که تاس خوب می آورند به شانس خود مغرور میشوند و مبلغ شرط بندی را بیشتر میکنند (در بازی نوغ قمار آمریکایی تخته نرد) ولی نمیدانند که خیالشان باطل است! گفته میشود وی برای تکمیل بازی و استراتژی قمار خود ۳۰ هزار دلار باخت ولی پس از قهرمانی سالانه صدها هزار از این راه پول در میآورد. وی ۳ کتاب معروف در این زمینه نوشت.
تیم هولاند
- در سالهای اخیر با توجه به رشد محبوبیت این بازی در غرب، دهها مسابقه بزرگ بین المللی با میلیونها دلار جایزه در شهرهایی نظیر کان (فرانسه)، لندن، جزایر باهاما، لاس وگاس و مونته کارلو (اروپا) و برگزار میشود که از بزرگترین مسابقات جهانی میباشند. یکی از معروفترین سری مسابقات "مجموعه قهرمانی تخته نرد در جهان" World Series of Backgammon میباشد که بین افراد و کشورها برگزار میشود. چون این مسابقات از نوغ قمار بوده و قوانین متفاوتی با تخته نرد ایرانی دارند معمولاً در رده های بالای آن کمتر ایرانیان و ترکها و .. دیده میشوند و در حال حاضر آقایان و خانمهایی از آمریکا، آلمان، اسرائیل، نروژ، ژاپن، دانمارک در رده بندی رتبه های بالا را دارند اما اخیراً شهاب قدسی یک ایرانی مقیم نروژ توانسته به سرعت به رتبه های بالا دست یابد و رتبه اول سال ۲۰۰۹ را کسب کند. وی به داشتن شخصیت و جملات طنز آمیز معروف است (ویدئوی زیر).
© تمام حقوق برای سایت کدوم محفوظ است.
