ثروتمندترین فرد جهان: داستان و ناگفته های ثروت او!
شاید ندانید که ثروتمندترین فرد جهان تبارش خاورمیانه ای است و نه اروپایی یا آمریکایی! و از کشوری بسیار فقیر می آید. مجله آمریکایی "فوربز" اخیراً لیست میلیاردرهای دنیا را منتشر کرد. "کارلوس سلیم حلو" (Carlos Slim Helu) مکزیکی لبنانی تبار ۷۱ ساله و مدیر عامل دو شرکت تلفن بزرگ، با ثروت ۷۴ میلیارد دلار برای دومین سال ثروتمندترین فرد دنیا اعلام شد که البته مهمترین عامل این رتبه رشد نزدیک ۴۰ درصدی ثروت وی در عرض یک سال بود تا جایی که بیل گیتس آمریکایی (موسس مایکروسافت) از وی عقب ماند. آقای سلیم دقیقه ای ۴۰ هزار دلار درآمد دارد.
البته لیست رسمی "فوربز" شامل ثروتمندانی است که ثروتهایشان قابل محاسبه و شفاف است. و الا شایعات زیادی در باره ثروتمندان دیگر دنیا شنیده میشود که پولهای بادآورده محرمانه و هنگفتی دارند. برای مثال برخی از منابع ثروت "حسنی مبارک" دیکتاتور مخلوع مصر را بین ۴۰ تا ۷۰ میلیارد میدانند و لذا او را از ثروتمندترین افراد دنیا میدانند که البته این قابل بررسی نیست.
اما گفتنی ها و ناگفته های زندگی ثروتمندترین فرد دنیا:
پدر کارلوس، یوسف سلیم حداد مهاجر لبنانی بود که برای فرار از خدمت سربازی در حکومت عثمانی به مکزیک مهاجرت کرد و لذا میتوان گفت عثمانیان خدمت بزرگی به خانواده سلیم و اقتصاد مکزیک کردند! وی بعد از ورود به مکزیک نام خود را به "خولیان سلیم حداد" تغییر داد. «حَلو» نام خانوادگی مادر کارلوس میباشد که او هم لبنانی تبار و از خانواده ای روزنامه نگار و فرهنگی بود که صاحب نشریه ای محلی بودند. پدر کارلوس ثروت خود را از مغازه و واردات خشکبار و خریدن زمینهای تجاری کسب کرد. کارلوس در ۱۲ سالگی به کمک پدرش سهام و اوراق قرضه بانک خرید و پدرش به او و خواهر و برادرهایش درس تجارت و حسابداری میداد. کارلوس از دانشگاه در رشته مهندسی فارغ التحصیل شد ولی همزمان با دانشگاه ریاضی و برنامه نویسی درس میداد. وی با تاسیس چندین شرکت معماری و ساخت و ساز، خرید و فروش زمین و استخراج معدن، به ثروت خود افزود و در ۲۶ سالگی ثروتش ۴۰ میلیون دلار بود.
در دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰ در پی سقوط قیمت نفت، رشد تورم و سقوط واحد پول، مکزیک با بحران بزرگ مالی روبرو شد و به سوی "خصوصی سازی" (از نوغ غیر شفاف!) پیش رفت که شاید بهترین خبر برای کارلوس بود که با استفاده از سرمایه و اعتبار و بینش تجاری خود و ارتباط خود با رییس جمهور و مقامات وقت، دهها شرکت بزرگ و کوچک را با قیمتهای باورنکردنی (مفت!) خرید (از جمله شرکتهای آلومینیوم، تایر، هتل، شرکت دخانیات، شکلات سازی و ..). برای مثال وی در سال ۱۹۹۰ شرکت سرمایه گزاری خود را در بازار سهام ارائه کرد و با جمع آوری سرمایه و با همکاری شرکت تلفن فرانسه و شرکت تلفن آمریکا شرکت تلفن مکزیک (Telmex) را از دولت خرید. وی همچنین سهامدار عمده چند شرکت تلفن همراه میباشد. وی معاون بازار سهام مکزیک نیز بوده است.
اما ناگفته های ثروت کارلوس سلیم:
- وی روابط شخصی نسبتاً سالمی داشته است و در سال ۱۹۶۷ با "سمیه گمایل" (مصری الاصل) ازدواج کرد که تا سال ۱۹۹۹ که سمیه فوت کرد با هم بودند و ۶ فرزند داشتند. پس از مرگ سمیه کارلوس کمتر با زنی دیده شده است و بیشتر به کار مشغول بوده ولی اخیراً شایعات دوستی وی با ملکه "نور" اردن (که او هم لبنانی الاصل است) شنیده شده است (تصویر فوق). گفته میشود کارلوس علیرغم ثروت زیادش چندان اهل تجملات نیست. کارلوس به پشتکار و خوش فکری معروف است اما در عین حال از سوی منتقدین متهم به "سو استفاده" از سطح پایین تحصیلات در مکزیک و همکاری با سیستم فاسد سیاسی - اقتصادی - دولتی مکزیک میشود. منتقدین منبع ثروت کارلوس را بر خلاف ثروت بیل گیتس آمریکایی بر پایه "آگاهی دادن" به مردم نمیدانند اگرچه کارلوس رساندن خدمات تلفن و موبایل به میلیونها نفر روستایی مکزیکی را لازمه پیشرفت فنی و آگاهی این مردم میداند.
- کارلوس روش انحصارگرایی اقتصادی (Monopoly) را ترجیح میدهد. شرکت تلفن مکزیک (Telmex) که نزدیک نیمی از آن به سلیم تعلق دارد ۹۰ درصد خطوط تلفن کشور را در بر میگیرد و به گفته "سازمان توسعه و همکاری اقتصادی" یکی از گرانترین قیمتهای اشتراک تلفنی در دنیا را میطلبد و این برای مردمی است که نزدیک نیمی از آنها در فقر محض زندگی میکنند و درآمدی کمتر از ۲ دلار در روز داشته و برای رشد بومی به خطوط تلفن نیاز دارند ولی چاره ای به جز استفاده از خدمات شرکت تلفنی سلیم ندارند.
- گفته میشود شرکتهای سلیم نیمی از بازار سهام مکزیک را کنترل میکنند و ثروت کارلوس سلیم معادل ۵ درصد تمام تولید اقتصادی مکزیک میباشد و لذا وی اقتصاد مکزیک را کنترل میکند. شرکتهای کوچک و محلی توانایی رقابت با وی را ندارند و لذا فقر در بسیاری از نقاط مکزیک بی داد میکند و مردم بواسطه کمبود کار به آمریکا مهاجرت میکنند. در عین حال شرکت تلفنی سلیم به مکزیکی های مقیم آمریکا اجازه میدهد برای اقوام خود در مکزیک خطوط تلفن بخرند و لذا از آوارگان مکزیکی نیز پول میسازد!
- گفته میشود کارلوس سلیم با خرید سهام رسانه هایی نظیر نشریه معروف "نیویورک تایمز" آمریکا قصد کنترل "خبررسانی" را دارد. برای مثال در گوگل نمی توان براحتی زندگی شخصی و خانه و .. کارلوس را پیدا کرد. یک نمونه دیگر کنترل اخبار: سال گذشته افشا شد که کارلوس اسلیم با همکاری بانک سرمایه گزاری بزرگ "جی پی مورگان" آمریکا در حین سرمایه گزاری در شبکه تلویزیونی مکزیک، اطلاعات محرمانه اقتصادی آن شبکه را به دست آورده و در رقابت با آنها استفاده کرده است. اگرچه دعوای حقوقی شرکت تلویزیونی علیه بانک "جی پی مورگان" آمریکا خبر بسیار بزرگی بوده است اما نشریه پرآوازه "نیویورک تایمز" آن را منعکس نکرد! لازم به ذکر است که کارلوس سلیم نزدیک ۱۰ درصد سهام نشریه معروف "نیویورک تایمز" را کنترل میکند. این در حالیست که "نیویورک تایمز" از قدیمی ترین نشریات آمریکاست که ادعای بیطرفی و حرفه ای بودن را در پوشش اخبار دارد (البته در جریان تجاوز نظامی آمریکا به عراق نیز نیویورک تایمز بسیاری از ادعاهای غیرواقعی دولت بوش را منشتر و تایید کرد و بعدها معذرت خواست!).
خود کالوس سلیم زیاد نگران حرف و "نام نیک" خود نیست و میگوید "وقتی به خاطر عقاید دیگران زندگی کنی انگار مرده ای. نمی خواهم نگران آن باشم که آیندگان چگونه در باره من فکر میکنند". اما علیرغم این سخنان، وی چند شرکت خیریه ایجاد کرده است که به گفته برخی بیشتر برای کاهش فشار مردم روی رییس جمهور مکزیک است ولی به گفته برخی دیگر واقعاً برای کمک به بهداشت و آموزش مردم مکزیک میباشد. گفته میشود بنیاد خیریه در عرض ۱۰ سال نزدیک ۱۰۰ هزار دوچرخه به کودکانی اهدا کرده است که بیشتر از ۲ ساعت باید تا مدرسه پیاده بروند، و یا ۷۰ هزار عینک برای افراد مستمند تهیه کرده است و یا به ۱۵۰ هزار دانشجوی مکزیکی بورس داده است. همچنین بنیاد خیریه برای ناراحتی های کلیه و پیوند کلیه سرمایه گزاری زیادی کرده است چون همسر کارلوس سلیم در اثر ناراحتی کلیه فوت کرد.
کارلوس میگوید بر خلاف بیل گیتس و وارن بافت دو میلیاردر آمریکایی که نیمی از ثروتشان را وقف امور خیریه کرده اند، وی ثروتش را برای ایجاد اشتغال و صنعت برای مردم صرف میکند که موثرتر است. کارلوس سلیم اکنون به سرمایه گزاری در کشور کلمبیا علاقه دارد زیرا استخراج نفت و معادن آن کشور به روی سرمایه گزاران خارجی ها بار شده است. متاسفانه کلمبیا نیز مانند مکزیک از فقیرترین و بی قانونترین و کم سوادترین کشورهای دنیا میباشد که تجارت مواد مخدر در آنجا نیز مانند مکزیک بیداد میکند. باید دید آیا سرمایه گزاری آقای سلیم در کلمبیا فقط به ثروت او می افزاید، یا به سطح زندگی و سواد و رفاه مردم کلمبیا نیز کمک خواهد کرد؟
مرتبط:
ثروت زیاد خوشبختی نمی آورد: بازهم فرزند میلیاردر کلاهبردار آمریکایی ...