با دانستتن رموز تغذیه و گوارش از بسیاری از بیماریها جلوگیری کنید.
*نوشته محمد ابوالفضلی، متخصص تغذیه و طب ورزشی
از مهمترین سیستمهای بدن انسان دستگاه گوارش است که کارکرد بد آن منجر به بسیاری از ناراحتیهای معده و روده نظیر زخم معده، یبوست، سرطان، افسردگی، خستگی، آلرژی و غیره می گردد. لذا اگر به کارکرد دستگاه گوارش آشنایی داشته باشیم و اثر غذاهای مختلف ا بر آن بدانیم میتوانیم از بسیاری از بیماریهای فوق جلوگیری کنیم.
چگونه غذا بخوریم؟ در مصرف غذا باید ۳ اصل را رعایت کرد: ۱- میوه جات باید بتنهایی مصرف شده و با غذاهای دیگر مصرف نشوند. ۲- مواد گوشتی و پروتیینی باید با سبزیجات غیر نشاسته ای خورده شوند (کباب با برنج و یا همبرگر با سیب زمینی مجاز نیست). ۳- سبزیجات با سبزیجات دیگر و یا غلات و حبوبات مصرف شود. رعایت این فرمول ساده بسیار مهم میباشد ولی شاید بسیاری بگویند که پس چطور در ایران و بیشتر کشورها این مراعات نمیشود و مثلاً سالهاست خوراکهای گوشتی را با برنج میخوریم؟ در پاسخ باید گفت که علوم تغذیه جدید نشان میدهد که رعایت نکردن بعضی از این اصول نه تنها ناراحتیهای گوارشی بلکه بسیاری از ناراحتیهای قلبی، کلسترول بالا، قند خون بالا، افسردگی و خستگی و غیره را بدنبال دارد. برای مثال پس از مصرف میوه، لوزالمعده باید هورمون انسولین ترشح کند تا به کمک آنزیمهای موجود در میوه وآنزیمهای کمکی Co-Enzyme شروع به هضم مواد قندی میوه (یا کاربوهیدراتها) بکند. با وجود این شرایط، عمل هضم و جذب در بدن در کمتر از یکساعت انجام میگیرد. اما اگر همزمان با میوه و یا به فاصله کمی مواد گوشتی و پروتیینی بخوریم معده اسید هیدروکلریک و انزیم پپسین Pepsin تولید کرده و آنرا بهمراه زرداب که توسط جگر تولید شده و در کیسه صفرا ذخیره میشود به قسمت اول روده کوچک میفرستد. این سری فعالیتهای گوارشی از شدت فعالیتهای فوق الذکر در تولید آنزیمها و انسولین می کاهند و لذا هضم میوه بسیار آهسته تر انجام میگیرد و گاه بجای یکساعت ۴-۵ ساعت میوه جات بصورت نیمه هضم شده در سیستم میمانند که باعث تولید باکتری، سموم و تولید مواد مضر اسیدی و الکل در بدن میشوند.
از مبدا تا مقصد: در این مسیر که هدفش تجزیه غذا، جذب مواد مفید و دفع غیره میباشد، ۶ عضو وجود دارند: ۱- دهان و یا به اصطلاح پزشکی Oral Cavity ۲- گلو Pharynx ۳- مری Esophagus ۴- معده Stomach ۵- روده کوچک Small Intestine ۶- روده بزرگ Large Intestine در دهان بزاق Saliva ترشح شده از غدد Salivary Glands غذا را نرم کرده و دندانها با جویدن Mastication غذا را به ذرات کو چکتری تبدیل میکنند تا به صورت گلوله های کروی کوچک درایند و به کمک زبان و بعد عضلات گلو به مری هدایت شوند.
ادامه این مطلب را در نوشتار آینده پیگیری خواهیم کرد.
- محمد ابوالفضلی، دکترا Ph.D. متخصص تغذیه و طب ورزشی ساکن سانفرانسیسکو در آمریکا بوده و از پیشکسوتان مطالعات تغذیه طبیعی می باشد. برای هر گونه سوال می توانید با تلفن وی ۱۶۴۸-۹۳۸- ۹۲۵- ۱ تماس بگیرید.
