سهم پول نفت شما چه شد؟ بررسی دلار به دلار
اگر شما هم ثروت و ریخت و پاش برخی ایرانیان مقیم دوبی، تورنتو، ونکوور، لندن یا لس آنجلس را دیده باشید شگفت زده میشوید و کنجکاو که واقعا چند درصد از درآمد سالانه ارزی ایران (فروش نفت و غیر نفت، سرمایه ایران) از کشور برای همیشه خارج میشود؟ شاید این "سوال قرن" همه ایرانیان باشد، از سیاستمداران و اقتصاد دانان داخل و خارج که دائم همدیگر را به حیف و میل متهم میکنند تا مردم معمولی که میبینند پدر یک دختر خانم برای مراسم ازدواج او در دوبی خواننده معروف را از لس آنجلس دعوت میکند و ۵۰،۰۰۰ دلار خرج آن خواننده برای ۲ ساعت عروسی دخترش میکند (به علاوه ۲۰۰ هزار دلار دیگر برای بقیه مراسم و ۵۰۰۰۰۰ دلار برای ملک و ماشین دختر).
پس از کلی تحقیق و تفحص از منابع عمومی، بیلان زیر را تهیه کردیم که خود ببینید چند درصد درامد ارزی ایران از کشور خداحافظی میکند. فاصله سالهای دهه ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۰:
ارز وارد شده از کلّ صادرات نفتی و غیر نفتی: ۷۶۸ میلیارد (لینک منبع)
ارز برای ورود اقلام: ۴۵۰ میلیارد از واردات "رسمی" اقلام
ذخیره ارزی کشور: آمار پراکنده نشان میدهد ذخیره ارزی در طی ۱۰ سال افزایش چندانی نداشته است (لینک منبع). البته آمار مختلف دیگر ذخیره ارزی را تا ۱۰۰ میلیارد تخمین میزنند. به هر حال ما متوسط را ۵۰ میلیارد فرض میکنیم.
بیلان و تخمین ارز "خارج/مفقود/دود" شده از کشور (۷۶۸ منهای ۴۵۰ منهای ۵۰) = ۲۶۸ میلیارد دلار ارز "خارج/مفقود شده". به عبارتی ۳۵% کلّ ارز وارد شده به ایران برای همیشه و بدون هیچ بازدهی برای ایران از مملکت خارج میشود. با توجه به آمار خروج ۱۰ میلیون ایرانی توریست از کشور طی سال گذشته برآورد میشود ارز "مسافرتی" خارج شده سالانه حدود ۵ میلیارد دلار است (لینک منبع) که این میزان تنها ۳% از درآمدهای ارزی کشور را شامل میشود (برای خرج در حج، کنسرتها، کازینوها، دیسکوها، و ...) ولی اکثریت ارز "دود شده" در خارج از ایران، سرمایههای "فرار" کرده است.
اگر دستشوییهای میان راهی در ایران و یا امکانات بهداشتی، تفریحی، آموزشی شهرستانها یا روستاهای ایران را دیده باشید و با توجه به اینکه فقط با ۱ میلیون دلار میتوان بیمارستان، جاده یا مدرسههای بسیار مدرن را تاسیس کرد، به بعد فاجعه خروج ۲۶۸ میلیارد دلار ارز در عرض ۱۰ سال و خرج آن در املاک، هتلها، دیسکوها، کازینو (قمارخانه) ها، تجارتهای (ضرر ده برای پولشویی)، و ... اروپا و آمریکا و امارات، پی برد.
البته تمام سرمایه نقدی خارج شده از ایران در مقایسه با ارزش خروج نیروهای متخصص ناچیز است. طبق آمار صندوق بین المللی پول، ایران از نظر فرار مغزها در بین ۹۱ کشور در حال توسعه و توسعه نیافته جهان مقام اول را از آن خود کرده است. سالانه بین ۱۵۰ تا ۱۸۰ هزار نفر از ایرانیان تحصیل کرده برای خروج از ایران اقدام می کنند. با احتساب اینکه ارزش سرانه متوسط سرمایه فکری و تخصصی و تحصیلات ۱۶ ساله یک فرد لیسانسه متخصص ۴۰۰ تا ۶۰۰ هزار دلار است، این به معنای خروج سالانه ۶۰ تا ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایه فکری از ایران است که در ۱۰ سال بالغ بر ۸۰۰ میلیارد دلار است یعنی معادل کلّ درامد ارزی ایران. یعنی هر چقدر نفت و غیر نفت میفروشیم، معادل آن سرمایه فکری خارج میشود.
در گیر و دار جنبش سبز برخی شعار میدادند "پول نفت چی شده، خرج بسیجی شده" اما انصاف اینست که عمده پول نفت اصلا در ایران نمیماند که خرج کسی شود چه بسیج (که اکثرا از اقشار متوسط یا فقیرند) چه غیر بسیج. عمده پول نفت در بازار املاک و تجارتها و دیسکوها و کازینوها (قمارخانه ها)ی کانادا، انگلیس، امارات، و آمریکا خرج شده است. خلاصه اینجور است که در جا میزنیم به روایت آمار و ارقام.
وبلاگ اقتصادی سایت Kodoom.com
مرتبط:
سالانه چند میلیارد دلار "مغز" از ایران خارج میشود؟ و به کدام کشورها؟
مرتبط با آمار:
- رهبر ایران در لیست امسال "فوربز" قدرتمندترین افراد جهان در کنار بنیانگذاران فیسبوک و گوگل
- رتبه بندی کشورها بر اساس "احساسات" مردم: رتبه ایران چندم است؟
- سوئیس، بهترین کشور برای به دنیا آمدن. رتبه نوزادان ایرانی در جدول قرعه کشی بزرگ "زندگی"؟
- رتبه ایرانیان در میان مهاجران دنیا چندم است؟
- باور نکردنی: ویدئوی گران قیمت ترین اعضا بدن بیمه شده در دنیا
- رتبه ایران در لیست میهمان نوازترین کشورهای دنیا؟
- برای خرید یک ساندویچ یا آیفون مردم شهرهای مختلف دنیا چند ساعت باید کار کنند؟
- سالانه چند میلیارد دلار "مغز" از ایران خارج میشود؟ و به کدام کشورها؟
- لیست قدرتمندترین زنان دنیای تکنولوژی: برای اولین بار مدیر عاملان زن در راس IBM و Yahoo
- آمارهای تکان دهنده وزارت بهداشت: از سن ازدواج و باروری بزرگسالان تا تغذیه کودکان در ایران
- رتبه فرودگاه تهران در دنیا
- بهترین و بدترین کشورها برای مادر شدن: رتبه ایران چندم است؟
- یک تصویر و هزار داستان: رده بنده تاریخی ایران در فیفا
- ایرانی - الاصلها در آمریکا: 290 هزار، 464 هزار یا یک میلیون نفر؟ ایتالیایی هستیم یا ایرانی؟
- دو ایرانی در لیست تاثیرگذارترین افراد دنیا در نشریه تایم