چمران، فیزیکدان فیلسوف شاعر نقاش رزمنده به روایت تصاویر و برادر: جدایی از همسر آمریکایی و فرزندان، ۱۰ هزار جلد کتاب، ۳۵۰۰۰ تومان حساب بانکی و یک عمر مبارزه علیه اسراییل، صدام، آمریکا و شوروی

۲۰ ژوئن ۲۰۱۹

سیاست , اجتماع

مصطفی چمران که به ملی گرایان نزدیک بود و شخصیتی درویش مابانه و صوفیانه داشت از کلیدی ترین شخصیتهای انقلاب ایران بود که زندگی و ازدواج خود را فدای آرمانهای رزمجویانه انقلابی خود کرد. چمران یکی از حامیان یتیم خانه های لبنان و بنیان گزاران حرکت نظامی "امل" لبنان بود که بعدها منجر به حزب الله و شکست نظامی اسراییل در لبنان شد، وی پس از بازگشت به ایران با پیش بینی حمله احتمالی صدام به ایران جبهه چریکی عملیات نامنظم را تاسیس و ضربات شدیدی به ارتش عراق وارد کرد. سوی از عقاید و سوابق چمران، شخصیت و زندگی نامه این فیزیکدان شاگرد اول برکلی، شاعر، رزمنده، فیلسوف، سیاستمدار و نقاش جالب و منحصر به فرد میباشد که قسمتی از ان در مجموعه ویدیویی کانال یوتیوبی iMashti آمده است (قسمت اول و دوم ان در انتها ضمیمه شده است). به گزارش ایکنا مهدی چمران، رئیس سابق شورای شهر تهران، به مناسبت سالگرد جان باختن مصطفی چمران برادر بزرگتر خود، به بیان نکات جالبی از زندگی خصوصی و عقاید وی پرداخته است که در ادامه بخش هایی از این مصاحبه می‌آید. مصطفی چمران در سال ۱۳۱۱ در تهران ، خیابان پانزده خرداد متولد شد. در دانشکده فنی دانشگاه تهران در سال ۱۳۳۶ در رشته الکترومکانیک فارغ التحصیل شد. وی در همه دوران تحصیل شاگرد اول بود. در سال ۱۳۳۷ با استفاده از بورس تحصیلی شاگردان ممتاز به آمریکا اعزام شد و پس از تحقیقات علمی در جمع معروف ترین دانشمندان جهان در کالیفرنیا ومعتبرترین دانشگاه آمریکا - برکلی - موفق به اخذ مدرک دکترای الکترونیک و فیزیک پلاسما شد. مصطفی در ایام حضورش در آمریکا با زنی به نام تامسن آشنا می‌شود که بعدا نامش به پروانه تغییر پیدا می‌کند. از تامسن اطلاع زیادی در دست نیست. جز اینکه ازدواج آنها به تاریخ ١٣٤٠ بوده است. مسلمان و صاحب سه فرزند شده است به نام‌های روشن، رحیم، داریوش و جمال که در کودکی در استخر خانه پدر همسر مصطفی غرق شد. فرزندان دیگر او اکنون هرکدام در شهری در کناره غربی آمریکا زندگی می‌کنند. پسر چمران در آتش‌نشانی و شرکت صنایع چوب مشغول به کار بود. بخش هایی از مصاحبه برادر چمران:

مهدی چمران: وقتی شهید چمران از دنیا رفت، یک تفنگ کلاشینکف که با خون دهلاویه آغشته بود و همچنین یک دست لباس تکه تکه از وی ماند که در جیب آن هم نوشته‌های زیبایی بود. همچنین یک دست کت و شلوار و چیزهای ساده دیگری و حدود ۳۵ هزار تومان پول نقد در حساب بانکی از وی باقی ماند. چون از مهرماه که به جبهه رفته بود دیگر به فکر حساب بانکی و گرفتن حقوق خود نبود. این پول در حساب شعبه پاستور بانک ملی وی هنوز هم باقی مانده است و من گفتم حیف است آن را بگیریم تا حداقل نمایندگان مجلس بدانند که چنین نماینده‌ای با چنین شیوه‌ای از زندگی هم وجود داشته است و چنین سطحی از عرفان را در زندگی خود نشان داده است. البته نزدیک به ۱۰ هزار جلد کتاب نیز از وی باقی ماند چراکه وی زیاد کتاب دوست داشت.

مهدی چمران: این مرد یک سیاستمدار هم بود. یاسر عرفات و حافظ اسد و بزرگان و رهبران فلسطینی و لبنانی با وی مشورت می‌کردند و واقعا به تحلیل‌ها و نگرش سیاسی وی اعتقاد داشتند و در بسیاری از موارد، مسائلی را برای آنها باز می‌کرد که برایشان ناشناخته بود. شهید چمران در ابتدای انقلاب و قبل از فروپاشی شوروی یک سخنرانی دارد که به زبان‌های مختلف هم ترجمه و چاپ شد که می‌گوید همه این کشورهای کمونیستی به دامان اسلام بازمی‌گردند و ترس کمونیسم از اسلام هم به همین دلیل است. حتی قبل از جنگ ایران و عراق مرتباً می‌گفت که صدام می‌خواهد به ما حمله کند اما برخی باور نمی‌کردند و به همین دلیل قصد داشت لشکرهای ۱۰ هزار نفری درست کند که وقتی اولین آنها را درست کرد جنگ شروع شد و همانها را به خوزستان برد و ستاد جنگ‌های نامنظم را تشکیل داد.

مهدی چمران: علاوه بر اینها شهید چمران یک هنرمند هم هست. کمتر مشاهده می کنیم که شخصی که اهل صلابت باشد، ذوق هنری هم داشته باشد. وی نقاش هم بود. البته فقط یک منظره را نمی‌کشید بلکه دریا، موج و طوفان را با هم می‌کشید و زیر آن هم می‌نوشت «یُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَی النُّورِ؛ آنان را از تاریکی‌ها به سوی روشنایی به در می‌‏برد». ... شهید چمران خطاط و استاد در این زمینه بود و حتی کمی شعر می‌گفت که شعرهای زیبایی است. نویسنده‌ای توانا و گوینده‌ای بسیار مسلط نیز بود. لذا این بُعد هنری و طبع لطیف را هم داشت. در مسائلی همانند ورزش، تمام فنونی که با عنوان هنرهای رزمی شناخته می‌شود را وارد بود و وقتی به ما می‌رسید و می‌خواست فنون را آموزش بدهد بلافاصله با چند حرکت ما را نقش بر زمین می‌کرد لذا در این زمینه هم بسیار مسلط بود.

همراه با یتیمان و هنرجویان امل لبنان

مهدی چمران: شهید چمران علاقه زیادی به همسر و فرزندان خود داشت و به آنها عشق می‌ورزید. وقتی فرزند وی یعنی جمال در چهار سالگی در کالیفرنیا در استخر غرق می‌شود، دکتر چمران در نوشته‌های خودش می‌نویسد که من کفش‌های کوچک تو را در کنار تخت خود گذاشتم و هر شب به آنها نگاه می‌کنم و حتی به انگلیسی، عربی و فارسی برای وی شعرهای سوزناک می‌گوید.... ما باید شرایط آن موقع را درک کنیم. جنگ داخلی لبنان در سال ۱۹۷۵ شروع شد و فضای این جنگ هم غبارآلود بود. ... هیچ امنیتی در هیچ جالی لبنان نبود چراکه نه ارتش و نه پلیس وجود نداشت. هر کس ممکن بود به هر جایی حمله کند و دکتر چمران هم در آن ایام اسلحه بر دوش داشت و مبارزه می‌کرد. حال حساب کنید که در این شرایط که یک زن آمریکایی Tamsen Heiman که زبان هم بلد نیست و کودکان وی از مدرسه باز مانده‌اند. زندگی در آن شرایط سخت برای آنها غیرممکن می‌شود و چمران هم این موضوع را درک کرده است لذا موافقت می‌کند که آنها به آمریکا بروند... خود شهید چمران هم قصد نداشت با آنها ارتباط داشته باشد چراکه ممکن بود وابستگی به آنها باعث فراموشی آرمان‌های وی برای مبارزه شود. وی معتقد بود زندگی آنها به گونه‌ای دیگر و زندگی بنده به گونه‌ای دیگر است. وقتی به ایران آمد حتی یکی از فرزندانش نوار ضبط کرده و برای وی فرستاده بود اما وی پاسخی نداد و به ما هم گفت که ارتباطی با آنها نداشته باشیم. البته بنده در ایامی در سال هدایایی برای آنها می‌فرستادم. آنها هم بعد از فوت پدربزرگ و مادربزرگشان که بزرگترین کتابفروشی را در برکلی داشتند زندگی‌شان به هم ریخت و در نقاط مختلف آمریکا متفرق شدند و ارتباط بنده هم با آنها قطع شد...البته چند جا دیدم که عکس فرزندان وی را در فضای مجازی و اینترنت گذاشته بودند و حتی پیام‌هایی زیر آنها گذاشتیم اما موفق به تماس با آنها نشدیم. بنده آنها را ندیده‌ایم بلکه پدر و مادرم آنها را دیده‌اند چراکه به لبنان می‌رفتند و هر وقت در مورد آنها صحبت می‌کردند اشک آنها سرازیر می‌شد و می‌گفتند که عاطفه بسیار زیادی دارند و بسیار هم زیبا هستند اما من نمی‌توانستم بروم و هربار هم که رفتم هیچگاه نگفتم برادر دکتر چمران هستم چراکه مأموران ساواک گزارش می‌دادند. فقط درایام نزدیک به پیروزی انقلاب که رفتم لبنان و از آنجا به پاریس نزد امام رفتم، ایشان در لبنان بنده را به عنوان برادر خود معرفی کرد و بنده هم با یک پیام از دکتر چمران به نزد امام رفتم.

همراه با رزمنده های غواص ایران در جنگ با عراق

مهدی چمران: او شخصیتی بود که واقعا منطقی فکر می‌کرد و به دنبال یک فرد نبود که از وی پیروی و هرچه وی می‌گوید قبول کند. وی به دکتر شریعتی عشق می‌ورزید اما منطقی بود و اگر در جایی انتقادی داشت به صورت خصوصی آنها را مطرح می‌کرد اما واقعاً به وی عشق می‌ورزید. هیچ شکی نیست که نسبت به آیت‌الله طالقانی هم بسیار علاقه داشت. از چهارده سالگی در کلاس‌های تفسیر آیت‌الله طالقانی حضور پیدا می‌کرد و من را هم با خود می‌برد و آیت‌الله طالقانی هم به دکتر چمران علاقه زیادی داشت.

پس از مرگ در مسیر سوسنگرد به دهلاویه در جبهه ایران عراق

لینک متن کامل مصاحبه مهدی چمران به نقل از خبر آنلاین.

قسمت اول و دوم مجموعه ویدیویی منتشر در کانال یوتیوبی iMashti:

مرتبط با جنگ:

مرتبط با بدون تعارف:

جنگ

بدون تعارف

رویدادها یا کسب و کار های نزدیک

رویدادهای ایرانی سراسر جهان

کدوم ماهانه بین ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ رویداد جدید مورد علاقه ایرانیان را از طریق روباتیک یا از طریق ثبت توسط کاربران و برنامه گزاران پردازش و روی نقشه مکان بندی می‌کند. شما هم رویداد خود را از طریق فرم تماس اضافه کنید.

با ما تبلیغ کنید

مقرون به صرفه تر از فیسبوک، رادیو، تلویزیون و مجلات برای رسیدن به مخاطبان ایرانیِ: هزینه‌ تبلیغات هدفمند "محلی" در کدوم در کنار اخبار و رویدادهای پر بازدید به طور متوسط بین ۱۰ تا ۵۰ دلار به ازای هر ۱۰۰۰ بازدید‌کننده می‌باشد