روش جدید و "منصفانه" تر محاسبه رتبه مدال کشورها: رتبه ایران چندم است؟

رسانه های بزرگ غربی چند روزی است که درخشش آمریکا و انگلیس در المپیک را بزرگ نمایی میکنند اما براحتی از کنار کارنامه کشورهای کوچکتر و مخصوصاً ایران میگذرند. ما هم مانند خیلی از ورزش دوستان معتقدیم که این "منصفانه" نیست که تعداد مدالهای آمریکای ۳۰۰ میلیونی با درآمد سرانه نزدیک ۵۰ هزار دلار و یا چین با جمعیت ۱.۳ میلیارد را با کشورهای کوچکتر یا کم درآمدتری مانند ایران مقایسه کنند. لذا سایت کدوم دات کام Kodoom.com برای اولین بار با تقسیم تعداد مدالهای المپیک هر کشور بر جمعیت آن کشور (مدال به ازای هر میلیون نفر) و بر درآمد ناخالص سرانه هر کشور (مدال به ازای هر ۱۰۰۰ دلار درآمد سرانه مردم یک کشور) رتبه بندی جدیدی را به دست آورده است که خلاصه ای از آن در زیر آمده است:

رتبه بندی تعداد مدال بر اساس سرانه جمعیت

۱- کشورهایی با یکی دو ورزشکار قهرمان: کشورهای کوچک و کم جمعیت آمریکای مرکزی و کارائیب مانند گرانادا، جامائیکا، ترینیداد و باهاماس به نسبت جمعیتشان بیشترین مدال را آوردند (بیشتر از ۳ مدال برای هر میلیون نفر جمعیت) اما در یک رشته خاص (مانند دو ومیدانی) و توسط یکی دو ورزشکار (مانند یوسین بولت جاماییکایی) و لذا اگرچه مدالهای این گروه آمار افتخار آمیری برای آنهاست اما واقعاً نشان دهنده ورزشکار پروری و یا ورزش دوستی مردم این کشورهای کوچک نیست و بیشتر به دلیل وجود معدودی افراد با استعداد ویژه و با ژن های استثنایی میباشد.

مسابقه هاکی زنان نیوزیلند و هلند در المپیک

۲- کشورهای "ورزشکار پرور و ورزش دوست": نیوزیلند (۳ مدال به ازای هر میلیون نفر جمعیت)، مجارستان، استرالیا، دانمارک، گرجستان (۱.۵ مدال به ازای هر میلیون نفر جمعیت)، لیتوانیا، کوبا، آذربایجان، ایرلند، بلاروس، هلند، انگلیس، جمهوری چک، نروژ، سوئد، قزاقستان (نزدیک یک مدال به ازائ هر یک میلیون نفر) در "سرانه" مدال و ورزشکار پروری رتبه و رکورد خوبی دارند که احتمالاً نشاندهنده طبیعت، امکانات و فرهنگ مروج ورزش و زیر ساختارهای قوی ورزشی این کشورها (اکثراً در دو قاره اروپا - خصوصاً منطقه اسکاندیناوی - و اقیانوسیه) میباشد. در این کشورها معمولاً زنان هم پای مردان مدال آور هستند.

۳- کشورهای روسیه (یک مدال برای هر ۲ مسلیون نفر)، کره جنوبی، کانادا، آلمان، فرانسه، ایتالیا، اوکرائین، رومانی، اسپانیا و آمریکا (یک مدال برای هر ۳ میلیون نفر)، ژاپن و لهستان به ترتیب در رده های بعد سرانه مدال هستند. در این کشورها نیز معمولاً زنان هم پای مردان مدال آور هستند.

۴- در رده بعد کره شمالی، کلمبیا و ایران کشورهایی هستند که تقریباً برای هر ۵ میلیون نفر یک مدال بدست آوردند که به نظر میرسد مرتبط با "همت"، "غیرت" و غرور ملی بالای این کشورها باشد.

تیم والیبال ساحلی استرالیا

۵- آفریقای جنوبی، برزیل، اتیوپی، ترکیه، چین و مکزیک به ازای هر ۱۰ تا ۲۰ میلیون نفر یک مدال آوردند. لذا کارنامه چین اگر بطور سرانه مدال در نظر گرفته شود چندان هم درخشان نیست.

۶- کشورهایی پرجمعیتی مانند هندوستان، پاکستان، بنگلادش، اندونزی و مصر سرانه مدال ناچیز یا "صفر" داشتند که متاسفانه نشان دهنده فرهنگ و ساختارهای اجنماعی و اقتصادی "مغایر" ورزشکار پروری در این کشورها میباشد.

رتبه بندی تعداد مدال بر اساس درآمد سرانه کشورها

۱- چین، اتیوپی و کنیا ۳ کشوری هستند که به ازا سرانه درآمد ملی شان بیشترین تعداد مدال رابدست آوردند (بین ۱۵ تا ۳۵ مدال برای هر ۱۰۰۰ دلار درآمد سرانه ملی). برای مثال درآمد ناخالص ملی سرانه هر نفر در کنیا در سال ۷۰۰ دلار میباشد (حدود یک ششم ایرانیان) ولی این مردم کم در آمد توانستند ۱۱ مدال (تقریباً معادل ایران) بدست آورند.

۲- روسیه، اوکرایین، گرجستان، آذربایجان، قزاقستان، کره جنوبی، آمریکا، انگلیس، برزیل، و "ایران" در رده بندی مدال بر اساس درآمد سرانه در رده بعد قرار دارند و بین ۱ تا ۱۰ مدال برای هر ۱۰۰۰ دلار درآمد سرانه ملی کسب کرده اند. ایران با حدود ۲ مدال برای هر ۱۰۰۰ دلار درآمد، هم رده جمهوری های شوروی سابق مانند کشورهای قزاقستان و آذربایجان و بالاتر از ترکیه و تمام کشورهای عربی و اسلامی (به غیر از آذربایجان) میباشد. در این زمینه ایران هم تراز آمریکا و اتگلیس نیز میباشد و لذا میتوان آمار مدال این دوره ایران را افتخار آمیز خواند اگرچه بسیاری از رسانه های غربی اکثراً این را منعکس نکرده اند.

جالب است که در این رده بندی به جز آمریکا، انگلیس و کره جنوبی از کشورهای پر درآمد اروپایی و یا کانادا خبری نیست. از سویی بسیاری از مفسرین برزیل و کانادا را از بازنده های بزرگ این المپیک میدانند. برزیل کشوری با جمعیت ۲۰۰ میلیون نفر و صدها شرکت کننده در المپیک بود که حتی در مسابقه فوتبال از مکزیک شکست خورد و سال بدی در المپیک داشت. کانادا هم که در تاریخ المپیک در کل از لحاظ مدال رتبه ۲۰ را در جهان دارد و در المپیک زمستانی هم می درخشد امسال اگرچه به قینال بسیاری از مسابقات رسید اما توانست فقط "یک" مدال طلا بیاورد که باعث آبروریزی شان بود.

تاریخچه حضور ایران در رقابت‌های المپیک:

تاریخچه حضور ایران در رقابت‌های المپیک به شرح زیر است (ایران فقط ذر یک دوره رتبه بهتری از امسال به دست آورد):

چهاردهمین دوره: ۱۹۴۸ – لندن (انگلستان): ایران با کسب یک مدال برنز در رده آخر کشورهای دریافت کننده مدال(سی و چهارم) قرار گرفت.

پانزدهمین دوره: ۱۹۵۲ – هلسینکی (فنلاند): کاروان کشورمان با کسب ۳ مدال نقره و ۴ مدال برنز در رده سی‌ام جای گرفت.

شانزدهمین دوره: ۱۹۵۶ – ملبورن (استرالیا): ایران با کسب ۲ مدال طلا، ۲ نقره و یک برنز در رده بندی نهایی، چهاردهم شد.

هفدهمین دوره: ۱۹۶۰ – رم (ایتالیا): کاروان ایران با کسب یک مدال نقره و ۳ برنز در رده بیست‌وهشتم جای گرفت.

هجدهمین دوره: ۱۹۶۴ – توکیو (ژاپن): ورزشکاران کشورمان با دریافت ۲ مدال برنز در رده‌بندی نهایی، سی‌وپنجم شدند.

نوزدهمین دوره: ۱۹۶۸ – مکزیکو (مکزیک): ایران با کسب ۲ مدال طلا، یک نقره و ۲ برنز در رده‌بندی نهایی، نوزدهم شد.

بیستمین دوره: ۱۹۷۲ – مونیخ (آلمان غربی): کاروان ایران با دریافت ۲ مدال نقره و یک برنز در رده بیست‌و‌هشتم جای گرفت.

بیست‌و‌یکمین دوره: ۱۹۷۶ – مونترال (کانادا): کاروان کشورمان با کسب یک مدال نقره و یک برنز در رده‌بندی نهایی، سی‌و‌سوم شد.

ایران پس از انقلاب در دوره‌های بیست‌و‌دوم و بیست‌و‌سوم حاضر نبود.

بیست‌وچهارمین دوره: ۱۹۸۸ – سئول (کره‌جنوبی): کاروان ایران با کسب یک مدال نقره همراه با کشورهای کاستاریکا، شیلی، سنگال، جزایر ویرجین، جزایر آنتیل، پرو و اندونزی در رده سی‌وششم قرار گرفت.

بیست‌و‌پنجمین دوره: ۱۹۹۲ – بارسلون (اسپانیا): ملی‌پوشان کشورمان با یک مدال نقره و ۲ برنز به همراه بلژیک و کرواسی در رده چهل‌و‌چهارم قرار گرفتند.

بیست‌و‌ششمین دوره: ۱۹۹۶ – آتلانتا (ایالات متحده): تیم ایران با یک مدال طلا، یک نقره و یک برنز در مکان چهل‌و‌سوم جای گرفت.

بیست‌و‌هفتمین دوره: ۲۰۰۰ – سیدنی (استرالیا): ایران با ۳ مدال طلا و یک برنز به مقام بیست‌و‌ششم دست یافت.

بیست‌و‌هشتمین دوره: ۲۰۰۴ – آتن (یونان): تیم ایران با کسب ۲ مدال طلا، ۲ نقره و ۲ برنز در رده بیست‌ونهم جای گرفت.

بیست‌و‌نهمین دوره: ۲۰۰۸ – پکن (چین): تیم ایران با کسب یک مدال طلا و یک مدال برنز در رده پنجاه‌و‌یکم جای گرفت.

سی امین دوره ۱۰۱۲ - لندن (آنگلیس): ایران با کسب ۴ طلا، ۵ نقره و ۳ برنز و مجموعاً ۱۲ مدال در رده هفدهم جای گرفت.