تضاد فرهنگ شرق و غرب: رابطه نامشروع لری کینگ با خواهر همسر، و فتوای محرمیت همسر برادر
نویسنده: کامران "ای"
اخیراً فیلمی آمریکایی دیدم به نام (Brothers) که در آن مردی که فکر میکرد برادر مفقود شده ارتشی اش در جنگ افغانستان کشته شده شروع به نزدیکی و عشق ورزی به زن برادر خود کرد اما بعدها برادر مفقود شده زنده از افغانستان بازگشت و از دوستی همسرش با برادرش بسیار آشفته شد. همزمان خبر مهمی که در اخبار دنیای سرگرمی شنیدم این بود که ازدواج هشتم لری کینگ مجری معروف شبکه (CNN) آمریکا نیز منجر به طلاق شد و علت اصلی آن رابطه نامشروع آقای کینگ با خواهر زن خود بود (در عکس). بسیاری از رسانه ها روابط عشقی و ازدواجهای لری کینگ را به تمسخر مطرح میکنند.
همزمان در بعضی وبلاگهای ایرانی و در فیس بوک نمونه اش از استفتای یک فرد مذهبی در ایران که میخواهد با زن برادرش محرم شود از سایت مرجع شیعیان آیت الله العظمی سید صادق روحانی مطرح و به تمسخر گرفته شده است (سوال و پاسخ در انتهای این نوشتار نقل شده است).
چه تمسخر اعتقادات آن فرد مذهبی و محتاط در ایران، و چه تمسخر زندگی پر مشکل، پر تلاطم و بی بند و بار لری کینگ آمریکایی، کاری است ناپسند و بی فایده. واقعیت نهفته در این خبرها اینست که بر خلاف غرب که روابط نزدیک بین زن و مرد، چه با نزدیکان همسر و چه با غریبه ها، رایج است، در ایران، فرهنگ مذهبی در تضاد کامل با فرهنگ غربی بوده و با حساسیتی بسیار زیاد به روابط بین زن و مرد می نگرد. استفتای مطرح شده و نوع پاسخ به آن، بیشتر از هر چیز نشان دهنده اختلاف ریشه ای فرهنگی گروههایی از مردم مشرق زمین با گروههایی از مردم مغرب زمین (که براحتی به اختلاط زن و مرد غریبه معتقدند) میباشد. و تا این اختلافهای ژرف بررسی و حل نشوند، سنگ اندازی بین گروههای سنتی و غربزده، و همچنین مشکلات سیاسی، جنگها و انقلابهای منطقه خاورمیانه ادامه خواهند داشت. تمسخر یکدیگر و یا برچسب زدن به یکدیگر (نظیر عقب مانده، مرتجع، بی بند و بار، مستهجن، ...) کاری را از پیش نبرده و نمی برد. این ها دو روش زندگی متضاد میباشند که هر کدام طرفداران خود را دارند. از سویی یک فرد مذهبی در ایران حتی برای دیدن و همکاری با همسر برادر خود نیاز به حکمی شرعی دارد، و از سوی دیگر بسیاری از غربیها (از جمله بسیاری از ایرانیان غرب نشین) براحتی با زن و شوهرهای دیگر اختلاط کرده، مست شده، رقصیده و حتی گاه به تنهایی با زن یا مرد غریبه به خانه یا بیرون میروند.
شاید سوال مهم این باشد که آیا میتوان راه "اعتدال" را برگزید و در حد متعادل و با رعایت یک سری حریمها و "حیا"ی شرقی یا مذهبی با خانمها و آقایان غریبه برخورد کرد؟ که نه احتیاج به فتوا و راههای پیچیده شرعی باشد و نه به صورت بی بندو بار و کاملاً آزاد غربی حریمها کنار گذاشته شوند؟
موضوع استفتاء: روابط زن و مرد > آیا راهی برای محرم شدن مردی با زن برادرش وجود دارد؟
سؤال: اينجانب در محل کارم با همسر برادرم همکار ميباشم و با توجه به اينکه نوع کار ما حسابداری مي باشد، در طول روز ممکن است بارها در هنگام تحویل اسناد و مدارک مالی به یکدیگر بصورت ناخواسته دستهایمان با یکدیگر تماس حاصل نماید. همچنین با توجه به اينکه بنده با برادرم و همسرش در يک منزل سکونت داریم ، ممکن است بطور ناخواسته نگاه بنده به موهای ایشان یا بخشی از دست يا پای ايشان بیفتد. با توجه به اينکه هم اينجانب و برادرم و هم همسر ايشان بسیار به مسائل شرعی و دینی پایبند مي باشيم ، مدتی است اين موضوع باعث نگرانی ما گرديده است. آیا راهي براي محرم شدن ما با يکديگر به صورت خواهر و برادر وجود دارد؟
جواب دفتر آیت الله العظمی سید صادق روحانی: باسمه جلت اسمائه چنانچه دو دختر اجنبیه که دوسالشان نشده است همسران شما دو برادر آنها را شیر بدهند که به حسب رضاع با شرائطش هر کدام که از یکی از آن دو شیر بخورند یکی دختر شما می شود و آن دیگری دختر برادرتان، قهراً همسر هر کدام شما مادر یکی از آن دو دختر می شوند، اگر آن دو همسر مادر دارند که شوهرشان مرده است مادر بزرگ دختر رضاعی هر کدام را شما دو برادر صیغه موقت کنید، همسر برادر به شما محرم می شود دقت کنید اشتباه نشود.