از بلاتکلیفی دانشجویان ایرانی تا گرویدن به مسیحیت در هلند: اثرات فزاینده تحریم ها
این روزها نه تنها اخبار نگران کننده ای در خصوص اثرات تحریم بر ایرانیان داخل کشور منتشر می شود، بلکه خبر هایی نیز از گوشه و کنار دنیا در مورد پیامد های تحریم ها بر ایرانیان خارج از کشور به گوش می رسد که شدیداً نگران کننده به نظر می رسد. با تحریم ایران توسط آمریکا و اتحادیه اروپا، مشکلاتی برای ایرانیان مقیم اروپا و از جمله دانشجویان پیش آمده است. از میان کشور ها، کشور هلند با شدت بیشتری این تحریم ها را به اجرا گذاشته است. به طوری که به نظر می‌رسد هلند تنها کشور در اتحادیه اروپاست که در اعمال تحریم‌ها در داخل کشورش اقدام علنی کرده است. هلند چند قدم از اتحادیه اروپا جلوتر رفته است و در حال تنظیماتی است که اتحادیه اروپا در ماه‌های آینده روی آن کار خواهد کرد.
بنا بر خبرهای رسیده از کشور هلند در هفته‌های گذشته، با صدور نامه غیر منتظره ای مبنی بر اینکه اداره مهاجرت تا اطلاع ثانوی، بررسی درخواست تمدید اقامت یا دریافت اقامت پژوهشگران و مهاجران متخصص از ایران را متوقف می‌کند بسیاری از ایرانیان و دانشجویان ساکن هلند دچار بهت و سردرگمی شدند. البته روز چهارشنبه، سوم ژوئیه نامه جدیدی از اداره مهاجرت هلند روی تارنمای این سازمان منتشر شد که بر اساس آن تحریم یادشده فقط شامل رشته‌هایی می‌شود که در ارتباط با نفت خام، گاز خام و محصولات پتروشیمی هستند و درخواست تمدید افراد فعال در این رشته ها رد خواهد گردید.
در نامه و پیوست‌هایی که روی تارنمای وزارت کشور هلند منتشر شده تاکید روی واردات، صادرات و خرید و فروش تجهیزات و تکنولوژی اتمی، نظامی، نفت خام، گاز خام و محصولات پتروشیمی است؛ و البته خدمات حمل و نقل، بیمه، انتقال پول، معامله، واسطه‌گری و سرمایه‌گذاری این محصولات هم شامل تحریم می‌شوند. به غیر از این محصولات الماس و سنگ‌های قیمتی، خدمات و تکنولوژی ارتباطات که کشور مربوطه یعنی ایران می‌تواند از آن برای سرکوب مردم استفاده کند هم مورد تحریم قرار گرفته‌اند. در پیوست‌های این نامه، فهرست‌هایی از محصولات و شرکت‌ها و افراد هم منتشر شده، ولی نامی از رشته‌های تحصیلی یا موضوعات پژوهشی به میان نیامده است. به عقیده وکلای مهاجرت، برداشت‌های مختلفی از این نامه می‌توان کرد به طوریکه می‌تواند شامل همه دانشجویانی بشود که می‌خواهند در هلند تحصیل کنند!
البته این نخستین‌بار نیست که وزیر کشور هلند همراه با وزیر دانش و فرهنگ تصمیم به اعمال تحریم‌ها بر دانشجویان و پژوهشگران ایرانی می‌گیرند. پس از اعمال تحریم‌هایی توسط ایالات متحده آمریکا علیه ایران در سال ۲۰۰۷، دولت هلند نیز تصمیم گرفت دانشجویانی را که ملیت ایرانی دارند و یا متولد ایران هستند از دسترسی به آزمایشگاه‌ها و رشته‌های تحصیلی شیمی، معادن و انرژی اتمی محروم کند. این دانشجویان بر اساس اینکه این قانون جدید مغایر با قانون اساسی هلند است به دادگستری هلند شکایت کردند و پس از دو سال، در فوریه ۲۰۱۰ برنده شدند. این بار اما با توجه به تشدید تحریم ها و جدیت کشور های غربی در تحریم هر چه شدید تر ایران، معلوم نیست که اقدام قضایی مشابه تا چه حد ثمر بخش خواهد بود.
این مساله می تواند روند پناهندگی از طریق گرویدن به آیین پروتستان را که از جمله روش های رایج پناهندگی در کشور هلند است شدت بخشد و ایرانیان بیشتری را مایل به استفاده از این راه حل نماید. حتی اگر به شکل بدبینانه به این موضوع نگاه شود شاید بتوان گفت که جریان هایی در کشور هلند با سو استفاده از تنگ تر شدن حلقه تحریم ها علیه ایرانیان مقیم این کشور درصدد جذب آن ها به آیین مسیحیت هستند.
البته اخبار رسیده از هلند حاکی است که از این پس، کلیسای پروتستان در هلند با اداره مهاجرت برای بررسی ادعای تغییر دین از سوی متقاضیان ایرانی همکاری خواهد کرد. اداره مهاجرت همچنین از کلیسا درباره پرسش‌هایی که باید از متقاضیان درخواست پناهندگی پرسیده شود نظرخواهی کرده است. مبلغان مسیحی در کمپ‌های پناهندگی در هلند حضور فعالی دارند و به گزارش “شبکه ایرانیان هلند” تخمین زده می‌شود که حدود دو هزار ایرانی مسیحی شده در هلند زندگی می‌کنند. در شهر اپلدورن یک کلیسای ایرانی به نام “کورش” فعالیت دارد و در شهر آلمیره نیز مدتها یک شبکه تلویزیونی پارسی‌زبان برای تبلیغ مسیحیت فعال بوده است.
رضا، یک پناهنده ایرانی که حدود ده سال پیش در هلند به مسیحیت گرویده به شبکه ایرانیان هلند می‌گوید: «در هلند، کلیسا همیشه با اداره مهاجرت در رابطه با پرونده‌های ایرانیان در جدال بوده است. بارها نامه‌هایی به IND فرستاده‌اند که به دلیل نبود آزادی‌های مدهبی در ایران از بازگرداندن ایرانیان مسیحی شده ولی همکاری نداشته نامه نگاری می کرده به خاطر نبود آزادی های مذهبی به ویژه آنهایی که با کلیسا همکاری داشته اند. در بسیاری موارد کسانی که پرونده‌های درخواست پناهندگی‌شان بسته می‌شده به سراغ کلیسا می رفته‌اند. البته برخی هم واقعا از روی اعتقاد و پس از دریاقت اقامت به مسیحیت گرویده‌اند.»
با این اوصاف مشخص است که آثار تحریم ها بر ایرانیان خارج از کشور می تواند چنان وسیع شود که حتی پای اعتقادات قلبی را نیز به میان بکشد. این موضوعی است که این روزها نه تنها در بین ایرانیان مقیم کشورهای اروپایی بلکه در بین تمامی ایرانیان خارج از کشور مطرح می شود و باید منتظر بازخوردهای نگران کننده تحریم های روز افزون اتحادیه اروپا و دیگر کشور های جهان بر ایرانیان خارج از کشور ماند.
